Zapraszamy na wystawę „Rząd na emigracji, Kancelaria poza krajem” prezentującą materiały związane z działalnością rządów Ukraińskiej Republiki Ludowej w Tarnowie z lat 1917-1922 ze zbiorów Archiwum Narodowego w Krakowie”. Wystawa będzie dostępna w nowym budynku Archiwum przy ul. Rakowickiej 22 E w dniach 17 września – 6 listopada 2021 r.
Zbiór Ukrainików przechowywanych przez Archiwum Narodowe w Krakowie ma bardzo ciekawą historię. Jego początek to emigracyjna tułaczka rządów ukraińskich po 1920 r. Pierwszą ukraińską „stolicą” i miejscem, gdzie zorganizowano rząd na uchodźstwie było miasto Tarnów. Potem poprzez Częstochowę, Warszawę i czeską Pragę rząd dotarł do Paryża we Francji. Jednak to tu, w Tarnowie, utworzono Muzeum Ukraińskie – i tu w późniejszych latach złożone zostały dokumenty wytworzone przez emigracyjne władze ukraińskie. W czasie II wojny światowej materiały te zostały zarekwirowane przez Niemców i przywiezione do Krakowa, a po wojnie w zdecydowanej części zabrane przez Armię Czerwoną. W krakowskim Archiwum pozostała niewielka część dokumentów oraz karty pocztowe, druki ulotne, broszury, pieczęcie, banknoty, guziki od mundurów. Najcenniejszy w zbiorze jest zestaw zawierający większość banknotów wydanych przez ukraińskie rządy w latach 1917-1922 oraz unikalna kolekcja pieczęci i stempli (ok. 160).
Wystawa prezentuje wszystkie zachowane w zbiorze materiały. Zobaczyć można między innymi jak wyglądały pierwsze ukraińskie banknoty, jak sporządzano matryce do ich druku, jak pakowali je w pliki i paczki urzędnicy bankowi. Prezentujemy także kolekcję pieczęci i stempli używanych przez kolejne rządy – od tych najważniejszych (np. ministerstw) do pomocniczych (np. do badań lekarskich). Karty pocztowe, fotografie żołnierzy ukraińskich, broszury i nielicznie zachowana dokumentacja dopełniają obraz funkcjonowania rządów ukraińskich w Polsce i tułaczki jego urzędników.
Wystawę otwarto 16 września 2021 w pierwszym dniu obrad międzynarodowej konferencji naukowej „Archiwa ponadnarodowe. Wspólne dziedzictwo – różne rozwiązania”. Ekspozycja dostępna jest dla zwiedzających w dwóch wersjach językowych polskiej i angielskiej.
