Z wielkim żalem informujemy, że w dniu 3 kwietnia 2021 r. zmarła nasza koleżanka oraz zasłużony pracownik – Pani Maria Kasperska-Szach.
Maria Kasperska-Szach (fot. Małgorzata Multarzyńska- Janikowska)
Pani Maria Kasperska-Szach urodziła się 8 listopada 1944 r. w Kolbuszowej k. Rzeszowa. Po zmianie miejsca pracy rodziców zamieszkała w Krakowie, tu ukończyła Szkołę Podstawową nr 13, potem VII Liceum Ogólnokształcące im. Z. Nałkowskiej. W 1962 rozpoczęła studia historyczne na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1967 r. obroniła pracę magisterską Polityka Rzeczpospolitej wobec Rosji w latach 1674-1678 z oceną bardzo dobrą (promotor pracy prof. Józef Gierowski). Pracę rozpoczęła jeszcze w czasie studiów od 2 maja 1967 r. – jako praktykantka na stanowisku młodszego archiwisty. Zaangażowana w działalność polityczną: w marcu 1968 r. – za kolportaż ulotek nawołujących robotników do obrony protestujących studentów, została zwolniona z pracy w terminie natychmiastowym w dniu 8 czerwca 1968 r.
Po zwolnieniu z Archiwum od 1 sierpnia 1968 r. do 30 września 1969 pracowała jako młodszy bibliotekarz w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Krakowie w Dziale Opracowania Księgozbioru, potem jeszcze kilka dni w październiku 1969 r. jako młodszy bibliotekarz w Bibliotece Głównej Akademii Medycznej w Krakowie. Ponownie zatrudniona w Archiwum z dniem 1 listopada 1969 r. pracowała do 15 listopada 1972 r. na stanowisku archiwisty.
W okresie od 16 listopada 1972 r. do 31 marca 1982 r. przeszła do pracy jako starszy referent ds. archiwalnych, inspektor i starszy inspektor w Wydziale Budżetowo-Gospodarczym Urzędu Miasta Krakowa (wcześniej w Prezydium WRN w Krakowie i Urzędzie Wojewódzkim w Krakowie).
Ponownie zatrudniona w Archiwum Państwowym w Krakowie od 1 kwietnia 1982 r. na stanowisku adiunkta archiwalnego. Mianowana na stanowisko kustosza z dniem 1 stycznia 1985 r., 1 stycznia 1992 r. awansowała na stanowisko starszego kustosza. W latach 80-tych działała w NSZZ „Solidarność” przy Archiwum Państwowym w Krakowie. Z uwagi na stan zdrowia przeszła na wcześniejszą emeryturę z dniem 30 listopada 1999 r., ale aż do 2012 r. pracowała jeszcze dodatkowo na ½ etatu.
Autorka inwentarzy m.in. zespołów Wojewódzkiego Zespołu Poselskiego (1962-1965), Wojewódzkiego Frontu Jedności Narodu (1952-1965), Komisji Specjalnej do Walki z Nadużyciami Gospodarczymi (1946-1952). Opracowała wraz z innymi archiwistami m.in. akta Wydziału Wojskowego i Rolnego Urzędu Wojewódzkiego Krakowskiego z lat 1945-1950 oraz zespołów Inspektoratów Pracy z lat 1889-1939. Po 1991 r. pod jej pieczę trafiły akta Archiwum Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Krakowie – była ich niekwestionowaną znawczynią, inwentaryzowała nieopracowaną część, wykonywała kwerendy naukowe i socjalne.
Członek Komisji Archiwalnej Oceny Dokumentacji kadencji 1992-1995 i 1996-2000.
Wiedza fachowa, którą dzieliła się z młodszymi stażem pracownikami archiwum, użytkownikami zasobu archiwalnego, stażystami i studentami różnych specjalizacji była niezastąpiona. Cieszyła się uznaniem zarówno wśród pracowników, jak i badaczy zajmujących się historią najnowszą po 1945 r.
Dokładna w pracy, wnikliwa, samodzielna, wytrwała w dążności do jak najlepszego zrealizowania powierzonych jej zadań, o dużym poczuciu odpowiedzialności – była równocześnie niezwykle koleżeńska i bardzo lubiana przez pracowników Archiwum.
Maria Kasperska-Szach wstąpiła 15 marca 1998 roku do Wspólnoty Franciszkańskiego Zakonu Świeckich przy Sanktuarium św. Kazimierza w Krakowie, a profesję wieczystą złożyła 18 kwietnia 1999 roku (przybrała imię s. Faustyna). Przez większą część lat swojej przynależności pełniła funkcję sekretarza Wspólnoty. Z Jej zawodowego doświadczenia korzystało Archiwum Główne Prowincji Matki Bożej Anielskiej OFM, gdzie od czerwca 2018 roku pomagała w porządkowaniu archiwaliów.
Członek Stowarzyszenia Archiwistów Polskich. Odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi (1979), Odznaką „Za zasługi dla Archiwistyki” (1980), Odznaką Prezydenta Miasta Krakowa „Honoris Gratia” (2008) oraz Odznaką Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zasłużony dla kultury polskiej” (2010).
Uroczystości pogrzebowe rozpoczną się mszą świętą w piątek 16 kwietnia o godz. 11.30 w Sanktuarium św. Kazimierza przy ul. Reformackiej 4 w Krakowie, po czym o godz. 13.20 od bramy głównej Cmentarza przy ul. Rakowickiej 26 nastąpi odprowadzenie Zmarłej na miejsce wiecznego spoczynku.
