Zokazji Święta Pracy zapraszamy Państwa na pierwszomajowy pochód, w którym maszerować będziemy do przeszłości w asyście fotografii pochodzących z zasobu Archiwum Narodowego w Krakowie.
Uroczyste obchody 1 Maja, choć sięgają swą tradycją końca XIX wieku, gdzie miały formę spontanicznych i oddolnych inicjatyw, dziś kojarzone są przede wszystkim z epoką komunizmu. W Polsce Ludowej Międzynarodowy Dzień Solidarności Ludzi Pracy wyniesiony został do rangi święta państwowego, a pochód stał się obowiązkowym, misternie przygotowanym rytuałem. Jego istotą był przemarsz obywateli przed trybuną honorową, na której zasiadali najwyżsi dygnitarze partyjni i manifestacja poparcia dla władzy wyrażona gestem pozdrowienia. Odpowiednio wydzielonymi kolumnami kroczyli reprezentanci różnych zakładów pracy, zrzeszeń, uczelni i szkół. Tłum wymachiwał flagami i czerwonymi szturmówkami wznosząc pochwalne okrzyki. Eksponowano transparenty z hasłami propagandowymi oraz podobiznami ojców duchowych i przywódców komunizmu. Najbardziej widowiskowy kształt miały pochody z początku lat 50. Przedstawicieli grup zawodowych, sunących głównymi ulicami miasta, określać miały typowe dla nich atrybuty np. służbę zdrowia białe kitle, chłopów stroje ludowe czy junaków Służby Polsce grabie. Na specjalnych platformach przedstawiano wyidealizowane sceny z życia socjalistycznego świata pracy. Prezentowano makiety wznoszonych budowli oraz przewidzianych w planie produkcji sprzętów i maszyn. Pochód był też okazją do uzewnętrznienia krytyki kapitalizmu. Służyć temu miały nie tylko antyimperialistyczne hasła, czy satyryczno-karykaturalne wizerunki przywódców państw zachodnich. Żywymi dowodami zła drzemiącego we wrogim socjalizmowi systemie mieli być uczestniczący w przemarszu uchodźcy z Zachodu. Tak wyreżyserowany spektakl, dla którego sceną były ulice Krakowa, można oglądać dziś dzięki prezentowanym poniżej fotografiom przechowywanym w zespole Komitet Wojewódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Krakowie, do czego serdecznie zachęcamy.
Przejdź do zdjęć