Mijający 2022 rok był rokiem Romantyzmu Polskiego. Z tej okazji Archiwum Narodowe w Krakowie prezentuje przechowywane w zasobie dokumenty związane z życiem i działalnością polskich romantyków. Są to zarówno ich autografy, oryginalna korespondencja, rękopisy ich dzieł. Duża część z tych materiałów przechowywana jest w zbiorze Ambrożego Grabowskiego (1782-1868) księgarza, kolekcjonera, antykwariusza, historyka, miłośnika Krakowa.
Osobną grupę dokumentów stanowią materiały fotograficzne czy ikonograficzne portretujące twórców. Są to zarówno fotografie, litografie, ryciny czy akwarele powstałe za życia twórców, jak też tworzone w dowód uznania ich twórczości czy działalności. Zgromadzone są one w Zbiorze fotograficznym, w Zbiorze ikonograficznym czy w często prezentowanym przez Archiwum Zbiorze Ikonograficznym Jana Augustyna, krakowskiego drukarza, kolekcjonera. Jego zbiór to: litografie, sztychy, drzeworyty, fotografie, heliograwiury oraz inne druki ale też akwarele własnego autorstwa, wycinki prasowe czy odręczne notatki dotyczące bohaterów narodowych, wielkich postaci ze świata nauki, sztuki, literatury i historii.
Osobną grupę dokumentów stanowią materiały związane z obchodzonymi uroczyście w Krakowie jubileuszami, czy też wydarzeniami takimi jak choćby uroczystość odsłonięcia pomnika Adama Mickiewicza w 1898 roku w 100-lecie urodzin. Szczególnie uroczyście przygotowywano tzw. „pochówki narodowe” na Wawelu dwóch wieszczów Adama Mickiewicza w 1890 roku i Juliusza Słowackiego w 1927 roku. Ich pogrzeby stały się zarazem wielkimi manifestacjami patriotycznymi. Akta komitetów organizacyjnych tych obchodów przechowywane są również w Archiwum. Kryją one całe spektrum spraw, które należało rozstrzygnąć oraz przeprowadzić w związku z organizacją uroczystości. To wspaniały materiał badawczy.
Polscy romantycy byli też inspiracją dla swoich następców. Najwięcej takich odniesień, szczególnie w literaturze mieliśmy w okresie Młodej Polski, a zatem w czasie poprzedzającym odzyskanie przez Polskę niepodległości, w czasie nabrzmiewających dążeń niepodległościowych. Ponownie do repertuaru romantyków polskich sięgnął zorganizowany w warunkach konspiracyjnych w 1941 roku w Krakowie Teatr Rapsodyczny. Już sama nazwa wskazywała na silne inspiracje twórczością Juliusza Słowackiego. Działający w latach 1941-1943, 1945-1953, 1957-1967 Teatr wielokrotnie sięgał po repertuar polskich romantyków: Juliusza Słowackiego, Adama Mickiewicza, Cypriana Kamila Norwida.
Twórcy romantyczni wciąż inspirują kolejne pokolenia artystów. Ich dzieła cyklicznie od 200 lat prezentowane są w teatrach, salach koncertowych czy galeriach. Dokumenty dotyczące twórców romantycznych, przechowywane w instytucjach powołanych do zabezpieczania dziedzictwa narodowego, w tym oczywiście w Archiwum Narodowym w Krakowie, są udostępniane badaczom do prowadzenia wielokierunkowych badań.
Zapraszamy do obejrzenia: https://archiwalneopowiesci.ank.gov.pl/wystawa/romantycy-polscy-w-zasobie-archiwum-narodowego-w-krakowie/
