Archiwum Narodowe w Krakowie przejęło z archiwum Polskich Kolei Państwowych ponad 460 mb materiałów archiwalnych (blisko 7000 jednostek archiwalnych) pochodzących od lat siedemdziesiątych XIX w. do 2007 r. Tym samym Archiwum Narodowe stało się dysponentem największego w skali polskich archiwów państwowych zbioru dokumentacji dot. rozwoju kolejnictwa na ziemiach polskich.
Historia komunikacji cieszyła się i wciąż cieszy wielkim zainteresowaniem, nie tylko naukowców, ale również licznej rzeszy miłośników „parowych potworów”. W przejętej dokumentacji można znaleźć, m.in.:
Historia kolei w Galicji sięga 1847 r. Wtedy to została otwarta pierwsza linia kolejowa łącząca Kraków z Górnym Śląskiem, rok później powstała linia Kraków – Szczakowa. W kolejnych latach nastąpiło ożywienie budowlane i oddawano do użytku kolejne szlaki kolejowe: Kraków – Lwów (1856), odgałęzienie do Wieliczki (1857), odgałęzienie do portu rzecznego w Niepołomicach (1858), Przemyśl – Łupków (1872), Tarnów – Nowy Sącz – Muszyna (1876), Płaszów – Spytkowice – Oświęcim (1884), Stróże – Jasło – Krosno – Zagórz (1884), Chabówka – Nowy Sącz (1884), Żywiec – Sucha Beskidzka (1884) oraz Chabówka – Zakopane (1899).
Po czasach galicyjskich pozostała zarówno sieć linii kolejowych (rozwijana w okresie międzywojennym, a następnie elektryfikowana w latach powojennych), a także liczne dworce kolejowe i obiekty użytkowe (wiadukty, wieże ciśnień, nastawnie, mosty kolejowe) – dziś posiadające walor zabytku architektury czy techniki. Szczególnie istotne jest więc zabezpieczenie dokumentacji tych obiektów, ukazującej postęp techniczny na polskich ziemiach.
Część akt posiada ewidencję przygotowaną przez archiwum zakładowe PKP, część jednakże zabezpieczona została bez ewidencji. Obecnie trwają intensywne prace zabezpieczające i inwentaryzacyjne, tak by wkrótce dokumentacja mogła zostać udostępniona wszystkim zainteresowanym.
Zapraszamy do galerii online, gdzie prezentujemy “kolejowe” materiały archiwalne.
