“Na drodze do współczesności. Archiwum Narodowe w Krakowie: Ludzie – Miejsca – Praca 1878–2021” , to nowa publikacja dotycząca historii krakowskiego Archiwum wydana w 2021 r.
A może powinniśmy zostać w starych murach? Na Wawelu w komnatach, gdzie funkcjonowało Archiwum Koronne Krakowskie? Albo przy ulicy Grodzkiej, w szacownych izbach pojezuickiego kolegium? Im dłuższe dzieje instytucji, tym więcej zmian, przeprowadzek, małych i wielkich rewolucji. […] Praca w budynkach zabytkowych ma swoje uroki, jednak to nie sentyment decydować powinien o odpowiednim wykonaniu powierzonego archiwistom zadania.” – napisał z nutą przekąsu prof. dr hab. Wojciech Krawczuk, dyrektor ANK we wstępie do publikacji.
Okładka publikacji fot. Lilianna Pochwalska
Autorzy nowowydanej monografii krakowskiego Archiwum: dr Kamila Follprecht, Karolina Zięba i Paweł Ząbczyński, omówili w niej właśnie historię często nieuniknionych zmian jakim podlegała instytucja od 1878 roku, kiedy to powołano Krajowe Archiwum Akt Grodzkich i Ziemskich w Krakowie, potem powstało w 1887 r. Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa i połączenie obu tych instytucji w 1952 r., po współczesność, czyli przeniesienie do nowej siedziby, o którą zabiegano od początków XX w.
Zmiany w wyglądzie budynku przy ul. Siennej 16 – stan w 1910 r. i 2021 r. (od lewej: ANK, Zbiór fotograficzny, sygn. 29/570/11079, stan obecny fot. Wojciech Staszkiewicz)
Rok 2020 zamyka trwającą ponad sto lat epokę funkcjonowania instytucji w kilku siedzibach na terenie Krakowa. Wreszcie powstał nowoczesny budynek archiwalny, do którego stopniowo przewożono zasób tzw. Centrali, przechowywany dotąd w kilku budynkach. Najdawniejsza siedziba – bo od 1878 r. – to kilka pomieszczeń w sądowym budynku przy ul. Grodzkiej 52, zajmowanych przez Krajowe Archiwum Aktów Grodzkich i Ziemskich w Krakowie. Kolejny adres to budynek przy ul. Siennej 16 – od 1887 r. siedziba Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa.
Prezentację historii Archiwum Narodowego w Krakowie skupiono wokół zmian organizacyjnych, a także problemów lokalowych, które determinowały warunki pracy i w znaczący sposób ograniczały działalność na przestrzeni ponad 140 lat. Książka opisuje najważniejsze aspekty funkcjonowania Archiwum, utrudnione sytuacją lokalową, a więc: gromadzenie opracowanie i udostępnianie archiwaliów, oraz prace na tzw. przedpolu archiwalnym, nie zapominając o działalności popularyzatorskiej, naukowej i wydawniczej. Bogaty materiał ilustracyjny publikacji, stanowią w większości archiwalne zdjęcia ze zbiorów Archiwum Narodowego w Krakowie. Cennym uzupełnieniem wydawnictwa są wykazy wszystkich pracowników obejmujące dane z lat 1878 r do 1951 r.
Model planowanego przy ul. Prądnickiej budynku Archiwum Państwowego Miasta Krakowa i Województwa Krakowskiego zaprojektowany przez Jerzego Wierzbickiego, 1963 r., fot. Zbyszko Siemaszko (ANK, Zbiór fotograficzny, sygn. 29/670/7956 )
Nie zapomnimy o dawnych lokalizacjach. Aby pamięć przetrwała, konieczna była ta książka. Jest dziełem Zespołu pracującego pod kierunkiem Pani Dyrektor Dr Kamili Follprecht. Dziękuję wszystkim osobom zaangażowanym za trud i za utrwalenie pamięci o miejscach i ludziach, którzy odeszli, lecz ich archiwalne dzieło pozostało” – prof. dr hab. Wojciech Krawczuk dyrektor ANK we wstępie do publikacji.
Sprzedaż publikacji prowadzi Archiwum Narodowe w Krakowie.
„Na drodze do współczesności. Archiwum Narodowe w Krakowie: Ludzie – Miejsca – Praca 1878–2021”, Kamila Follprecht, Karolina Zięba, Paweł Ząbczyński, Kraków 2021
Recenzenci: Krystyna Jelonek-Litewka, Aleksander Litewka, Janina Stoksik.
ISBN: 978-83959029-6-3
Format 21×24 cm, 342 strony, miękka oprawa.
