Dokument lokacyjny miasta Krakowa treść aktu >>
W dniu 17 października 2014 r. zainaugurowana zostanie w Pałacu Prezydenta RP w Warszawie Lista Krajowa Programu UNESCO „Pamięć Świata”. Wśród wpisanych na Listę dokumentów znalazły się najważniejsze dla historii i kultury państwa i narodu pomniki, jak Ustawa Rządowa z 3 Maja 1791 r. przechowywana w Archiwum Głównym Akt Dawnych, autograf Pana Tadeusza Adama Mickiewicza, przechowywany w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich we Wrocławiu oraz Dokument lokacyjny miasta Krakowa z 1257 roku.
Zgodnie z założeniami Programu, głównym celem listy krajowej jest wyodrębnienie najcenniejszych dokumentów i zbiorów znajdujących się w posiadaniu instytucji w Polsce lub poza granicami kraju, mających szczególne znaczenie dla dziedzictwa kulturowego i tradycji naszego kraju. Poprzez szeroką prezentację najbardziej wartościowych dokumentów, inicjatorzy Programu chcieliby zwrócić powszechną uwagę na wielkie znaczenie zbiorów archiwów i bibliotek, a także na pilną potrzebę zapewnienia im należytej ochrony.
Przechowywany w Archiwum Narodowym w Krakowie Dokument lokacyjny miasta Krakowa z 5 czerwca 1257 r. wystawiony przez Bolesława Wstydliwego, to jeden z najstarszych i najcenniejszych dokumentów z zasobu. Na jego mocy Kraków lokowany został na prawie magdeburskim na wzór Wrocławia, stawał się gminą samorządową, na której czele stał dziedziczny wójt wraz z wybieraną wśród mieszczan ławą. Lokacja wprowadziła nowe założenia urbanistyczne i architektoniczne. Wytyczono wówczas istniejący do dziś plan zabudowy Krakowa, z największym wśród miast średniowiecznych rynkiem pośrodku i odchodzącymi od niego szerokimi ulicami. Przez przyjęcie prawa magdeburskiego miasto wchodziło w środkowoeuropejski system prawa miejskiego, które zapewniało miastu w dużym stopniu status autonomiczny, a ponadto obecność we wspólnocie nie tyle międzynarodowej, co ponadpaństwowej.
W pierwszej edycji Listy Krajowej Programu UNESCO „Pamięć Świata” wyróżniono również dwa inne dokumenty przechowywane w Krakowie: Kodeks Banderia Prutenorum – ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz Opis żup wielickiej i bocheńskiej przechowywany w Bibliotece Naukowej Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk w Krakowie.
Dokument lokacyjny miasta Krakowa prezentowany będzie w siedzibie Archiwum Narodowego w Krakowie przy ul. Siennej 16, w dniach 18-19 października 2014 r. (sobota i niedziela) w godzinach 10.00-17.00. Wstęp wolny – zapraszamy!
Przygotowany przez Naczelną Dyrekcję film poświęcony I edycji Listy Krajowej programu UNESCO Pamięć Świata zostanie wyemitowany przez TVP Historia w piątek 17 października o godz. 19.00.