EN
III. HONOROWI OBYWATELE MIASTA PODGÓRZA

Prawo nadawania obywatelstwa honorowego „w uznaniu zasług publicznych” umożliwiła miastom Ustawa gminna dla Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim z 12 sierpnia 1866 r. Na jej podstawie Rada Gminna (od 1889 r. Miejska) miasta Podgórza w latach 1867–1914 doceniła w ten sposób 31 osób w uznaniu zasług dla rozwoju Podgórza i całej Galicji:

1867 – Fryderyk Zoll, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego „(...) w dowód uznania położonych zasług dla gminy Podgórza (...)”; Aleksander Siedlecki h. Grzymała, burmistrz miasta Podgórza „(...) w dowód uznania życzliwości dla gminy (...)”

1870 – Edward Serscheń, proboszcz parafii św. Józefa w Podgórzu „(...) w dowód uznania gorliwości o dobro parafian i praktykowanych cnót kapłańskich (...)”

1871 – Piotr Smolarski, radca Sądu Powiatowego w Podgórzu i Sądu Krajowego Wyższego „(...) w dowód ogólnego uznania i szacunku, jaki sobie zjednał u mieszkańców miasta Podgórza podczas swego czteroletniego urzędowania jako naczelnik Sądu Powiatowego (...)”

1872 – Michał Leon Hoffmann, lekarz miejski podgórski „(...) z okazji jubileum 50-letniej praktyki lekarskiej oraz w dowód uznania gorliwie pełnionych obowiązków lekarza miejskiego w Podgórzu przez lat 40 (...)”

1875 – Ferdynand Seeling de Saulenfels, burmistrz miasta Podgórza „(...) w dowód uznania położonych zasług dla dobra miasta i gorliwe pełnienie obowiązków jako były radny i burmistrz (...)”

1879 – Leopold Płaziński, starosta wielicki „(...) w uznaniu jego zasług i życzliwości dla gminy miasta Podgórza (...)”

1882 – Paweł Nortfort Kirschner, pułkownik w Dyrekcji Inżynierii Komendy Wojskowej w Krakowie „(...) w dowód wdzięczności gminy za doznaną ze strony Jego życzliwość dla miasta i śpieszne przeprowadzenie sprawy dotyczącej rozszerzenia rayonu fortyfikacyjnego dla Podgórza (...)”; Antoni Nowaczyński, sędzia Sądu Powiatowego w Podgórzu, przewodniczący Trybunału Apelacyjnego w Krakowie „(...) w dowód uznania gorliwości Jego w wykonywaniu obowiązków sędziego powiatowego i radnego (...)”

1883 – Feliks baron Pino-Friedenthal, austriacki minister handlu „(...) w dowód najuprzejmiejszej wdzięczności za wprowadzenie tylu środków służących do podniesienia handlu i przemysłu w Galicji, a w szczególności za korzyści, które miasto Podgórze odniosło z powodu wybudowania stacji przy Podgórzu, a nie w Dębnikach (...)”; Maciej von Pischof, Generalny Inspektor Kolei Austriackich „(...) w dowód najgłębszego szacunku i prawdziwej wdzięczności za skuteczną działalność dla interesów miasta tego, podjętą przy przeprowadzeniu trasy, tudzież budowy odnogi kolei transwersalnej Oświęcim – Sucha –Podgórze, jako też przy urządzeniu głównej stacji w Podgórzu (...)”; Karol Pleniger, szef sekcji budowy Kolei Transwersalnej Oświęcim – Podgórze „(...) w dowód wdzięczności za skuteczną działalność przy oznaczeniu miejsca pod budowę dworca stacji kolejowej w Podgórzu, zamiast w Dembnikach (...)”; Jan Wilhelm von Arelshöh Poschacher, dyrektor Generalnej Inspekcji Budowy Austriackich Kolei Państwowych „(...) w dowód wysokiego poważania i wdzięczności za skuteczną dla dobra miasta Podgórza podjętą działalność przy budowie głównej stacji odnogi kolei transwersalnej Oświęcim – Sucha – Podgórze (...)”

1886 – Oktawian Pietruski, wicemarszałek Sejmu Galicyjskiego, przewodniczący Wydziału Krajowego we Lwowie „(...) w uznaniu rzeczywistych zasług położonych dla kraju(...)”; Henryk de Nordheim Kronhelm, radca Prokuratorii Skarbowej we Lwowie „(...) z powodu kilkakrotnie danego dowodu życzliwości gminie tutejszej przy pertraktowaniu spraw kolejowych, a względnie przy budowie kolei transwersalnej i expropriacji gruntów w gminie miasta Podgórza jak również przyczynienia się do zawarcia ugody dotyczącej odszkodowania za przerwanie komunikacji torem kolejowym przy piecu wapiennym (...)”

1887 – Agnieszka Jałbrzykowska, nauczycielka i przełożona pensji żeńskiej w Podgórzu „(...) za położone zasługi około długoletniego krzewienia oświaty (...)”

1888 – Emil Serkowski, burmistrz miasta Podgórza „(...) w dowód uznania Jego zasług położonych około dobra i rozwoju miasta Podgórza (...)”

1893 – Leon Kurykowski, starosta wielicki „(...) w dowód uznania Jego życzliwości dla rozwoju i dobrobytu miasta naszego (...)”; Jan Kostrzewski, nadkomisarz i naczelnik Ekspozytury Policji w Podgórzu „(...) uznając Jego energiczną działalność oraz za poniesione trudy w czasie epidemii cholery (...)”; Józef Kownacki, lekarz powiatu wielickiego „(...) w dowód uznania Jego działalności skierowanej ku stłumieniu epidemii cholery, która w roku 1892 miasto Podgórze nawiedziła (...)”

1894 – Adam książę Sapieha, poseł do Sejmu Krajowego Galicyjskiego, prezes Wystawy Krajowej we Lwowie „(...) w uznaniu niepomiernych zasług położonych dla kraju, a w szczególności przez urządzenie Wystawy Krajowej (...)”

1895 – Kazimierz Badeni, Namiestnik Galicji „(...) we wdzięcznem uznaniu Jego niespożytych zasług i obfitej w zbawienne skutki działalności dla dobra kraju, tudzież wysokiej i prawdziwie ojcowskiej opieki, jaką poszczególne gminy w Galicji niestrudzenie otacza(...)”

1896 – Wojciech Bednarski, kierownik Szkoły Ludowej, dyrektor Kasy Oszczędności w Podgórzu „(...) w uznaniu położonych zasług około upiększenia miasta przez założenie ogrodu miejskiego na Krzemionkach (...)”

1899 – Edward hr. Starzeński, starosta podgórski „(...) w uznaniu Jego niepomiernych zasług około gminy (...)”

1900 – Nikodem Garbaczyński, burmistrz miasta Podgórza „(...) uznając Jego niepomierne zasługi położone około dobra miasta Podgórza (...)”

1903 – Leon Jan hr. Piniński, Namiestnik Galicji „(...) w dowód wdzięczności za Jego usilne popieranie interesów gminy(...)”

1910 – Jerzy Franciszek Maryewski, burmistrz miasta Podgórza „(...) w dowód uznania rzeczywistych i niespożytych zasług około dobra i rozwoju miasta Podgórza (...)”

1912 – Stanisław Badeni, Marszałek Krajowy Galicji „(...) w dowód uznania niepospolitych zasług (...)”

1914 – Kazimierz Gałecki, szef sekcji w c.k. Ministerstwie Skarbu w Wiedniu „(...) w dowód uznania niepospolitych zasług dla dobra miasta Podgórza (...)”; Witold Mora Korytowski, Namiestnik Galicji „(...) w dowód uznania niepospolitych zasług obfitych w zbawienne skutki działalności dla dobra miasta Podgórza, kraju i państwa, w szczególności z powodu skutecznego przeprowadzenia ordynacji wyborczej sejmowej i zmiany statutu krajowego (...)”; Juliusz Franciszek Leo, prezydent miasta Krakowa „(...) w dowód uznania niepospolitych zasług i obfitej w zbawienne skutki działalności około przeprowadzenia ordynacji wyborczej sejmowej i zmiany statutu krajowego (...)”

Obywatelstwo honorowe było przyznawane na wniosek Rady i na jej koszt. Wręczenie ozdobnego dyplomu osobom mieszkającym w Podgórzu mogło się odbywać uroczyście w budynku podgórskiego Magistratu, zazwyczaj jednak do uhonorowanego udawała się delegacja radnych z burmistrzem na czele – w czerwcu 1915 r. „Ilustrowany Kurier Codzienny” zamieścił informację o wręczeniu w krakowskim Magistracie prezydentowi Juliuszowi Leo ozdobnego, artystycznie wykonanego dyplomu honorowego obywatelstwa miasta Podgórza przez deputację na czele z burmistrzem Franciszkiem Maryewskim.

Wpis w księdze protokołów Rady Gminnej miasta Podgórza z 16 stycznia 1879 r. o nadaniu staroście wielickiemu Leopoldowi Płazińskiemu honorowego obywatelstwa miasta
(ANK, sygn. P 6, s. 245, nr 282)

Zobacz

Wpis w „Książce Obywateli Miasta Podgórza” o obywatelstwie honorowym Podgórza dla Leopolda Płazińskiego
(ANK, sygn. P 33, s. 7)

Zobacz

Dyplom honorowego obywatelstwa miasta Podgórza dla Leopolda Płazińskiego. Dokument pergaminowy, z podpisami burmistrza i radnych, ozdobiony herbami Pogórza i Galicji, uwiarygodniony zamkniętą w metalowej puszcze pieczęcią miasta Podgórza
(ANK, sygn. Perg. 1285)

Zobacz

Wpisy w „Książce Obywateli Miasta Podgórza”
(ANK, sygn. P 33)

Zobacz