Na straży historii. Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa 1887–1952

„Z pożółkłych tomów archiwalnych... wyczarować przeszłość królewskiego miasta ..."

Najważniejszym zadaniem Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa było zgromadzenie obszernej spuścizny kancelaryjnej rozproszonej w licznych instytucjach miejskich i rządowych. Przeprowadzono zatem akcje scalania zbiorów ksiąg i dokumentów Krakowa, Kazimierza, Kleparza i przedmieść z okresu od XIV do XIX wieku. Następnie przejęto akta Magistratu z lat 1796–1816 oraz archiwalia Archiwum Wolnego Miasta Krakowa. Z czasem dołączono też akta miasta Podgórza, XIX-wieczne akta Magistratu Krakowskiego i akta sądowe. Przejmowano również w depozyt dokumenty stowarzyszeń, bractw, cechów oraz prywatne kolekcje, np. zbiory Edmunda Diehla czy Ambrożego Grabowskiego. W 1923 roku włączono do zasobu akta Naczelnego Komitetu Narodowego. Głównie dzięki darowiznom możliwe stało się zorganizowanie obszernej biblioteki z osobnym działem dotyczącym Legionów Polskich. Krakowskie archiwum miejskie posiadało wciąż rozrastające się zbiory map i planów. Gromadziło również spisy ludności z lat 1850–1921, akta metrykalne, dokumentację szkół i szpitali. W 1951 roku zbiory Archiwum liczyły niemal 1400 metrów bieżących akt i ponad 18 tysięcy jednostek archiwalnych.